alt yüksekliği ne demek?

ALT yüksekliği, kandaki alanin aminotransferaz (ALT) enziminin normalden yüksek seviyelerde bulunması durumudur. ALT, karaciğerde yoğun olarak bulunan bir enzimdir ve karaciğer hasarı veya iltihabı durumunda kana salınır. Bu nedenle, yüksek ALT seviyeleri genellikle karaciğer problemlerinin bir göstergesi olarak kabul edilir.

Nedenleri:

  • Karaciğer Hastalıkları: Hepatit (A, B, C, alkolik veya otoimmün), siroz, karaciğer kanseri gibi durumlar ALT yüksekliğine neden olabilir.
  • Safra Kesesi Hastalıkları: Safra taşları veya safra kanalı tıkanıklıkları da ALT seviyelerini yükseltebilir.
  • İlaçlar ve Takviyeler: Bazı ilaçlar (ağrı kesiciler, antibiyotikler, kolesterol düşürücüler vb.) ve bitkisel takviyeler karaciğere zarar vererek ALT yüksekliğine yol açabilir.
  • Alkol Kullanımı: Aşırı alkol tüketimi karaciğer hasarına ve dolayısıyla ALT yüksekliğine neden olabilir.
  • Obezite ve Yağlı Karaciğer: Obezite ve buna bağlı olarak gelişen non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD), ALT yüksekliğinin yaygın nedenlerindendir.
  • Diğer Nedenler: Kas hastalıkları, çölyak hastalığı, tiroid problemleri gibi bazı durumlarda da ALT seviyeleri yükselebilir.

Belirtiler:

ALT yüksekliği genellikle belirti vermez ve rutin kan testleri sırasında tesadüfen saptanır. Ancak, altta yatan karaciğer hastalığına bağlı olarak yorgunluk, iştahsızlık, karın ağrısı, bulantı, kusma, sarılık gibi belirtiler görülebilir.

Tanı:

ALT yüksekliği tespit edildiğinde, doktor altta yatan nedeni belirlemek için ek testler isteyebilir. Bu testler arasında karaciğer fonksiyon testleri, hepatit testleri, görüntüleme yöntemleri (ultrason, BT, MR) ve karaciğer biyopsisi yer alabilir.

Tedavi:

ALT yüksekliğinin tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Örneğin, hepatit tedavisi antiviral ilaçlarla yapılırken, alkole bağlı karaciğer hasarında alkol alımının bırakılması önemlidir. Yağlı karaciğer hastalığında ise kilo verme ve sağlıklı beslenme önerilir. İlaç kaynaklı ALT yüksekliğinde ise ilacın kesilmesi veya değiştirilmesi gerekebilir.